71 yaşını dolduran ünlü şarap eleştirmeni Robert Parker, Decanter dergisinden Andrew Jefford’ a hayli ayrıtılı bir röportaj vermiş. Yaşadığı sağlık sorunlarından dolayı, kurup yönettiği ve dünyanın en etkili şarap yayını haline getirdiği Wine Advocate’ i satıp kendini emekliye ayıran Parker, öz eleştiri de içeren samimi açıklamaları ile tekrar gündeme geliyor.
1970’ lerde şarap eleştirilerine başlayan Parker, sözünü esirgemeyen dobra eleştirileri ile dikkat çekmişti. O’ na kadar şarap eleştirisinden çok şarap yazıları ile yürüyen şarap medyası, herkesin adına, şanına hürmeten kötü yazamadığı Bordo’ nun en meşhur şatolarının şaraplarına ‘iğrenç’ diyebilen bu adam sayesinde başka bir çehreye bürünmeye başladı. 20’ lik puanlama sistemiyle yapılan değerlendirmeyi, şaraplar arasındaki detayları yansıtabilmek için fazlasıyla dar bulan Parker, kendine has 100 puanlık skorlamayı geliştirdi. En istikrarlı, tutarlı şarap eleştirmeni olarak da şarap dünyasının ‘Rock yıldızı’ denilebilecek üne kavuştu.
Çok olgun, ağdalı, şurupsu denebilecek kadar konsantre, tatlımsı, bol fıçılı, yüksek alkollü şaraplara verdiği yüksek puanlar yüzünden tartışıldı . Şarap üreticilerini ve şarap severleri, bu tür şaraplara verdiği yüksek puanlarla piyasayı ciddi olarak etkilediği için, kendi beğendiği stili empoze etmekle eleştirildi. Şarapta zerafeti önde tutan Jancis Robinson gibi eleştirmenlerle bir çok kere ters düştü.
Bu söyleşisinde 100 puanlık bir şarabın hangi özelliklere sahip olması gerektiğine dair cümlesini dün paylaşıp, burda ne eksik diye sormuştuk… Aslında Parker’ in tanımında bir eksik yok teorik olarak. Bu tanım O’ nun çok sevdiği ‘ etli’ şarapları da kapsıyor, zarif/ elegan şarapları da. Şarap puanlamalarını yakından takip edenler ve/ veya WSET eğitimi alanlar bilir, bir şaraba elegan olduğu için ek puan verilmiyor. Yada etli, kaslı olduğu için… Bunlar daha çok şarabın stili olarak değerlendirilen, ek tanımlama kriterleri. Ancak Parker, söyleşisinde itiraf ettiği gibi Burgonya zerafetini çok sevmesine rağmen, bu şarapların gelişme potansiyellerini değerlendirmeyi başaramamış biri… Büyük bir isabet ve tutarlılıkla yaptığı olgun- etli- kaslı şarapların yıllanma potansiyelini belirlemekteki üstün becerisi nedeniyle Bordo, Güney Rhone, Kaliforniya gibi bölgelere odaklanmış ve bu ünü ile birleşince tüm dünyada O’ nun adıyla anılan Parkerize şaraplar akımına neden olmuştur.
Pekii, sizin 100 puanınız hangisine daha yakın? Kaliforniya, Bordo, Barossa, Güney Rhone gibi bölgelerden gelen zengin, yuvarlak, etli, kremamsı ‘ bold’ şaraplar mı? Yoksa Burgonya Pinot Noir, Barolo, Barbaresco gibi zarifliği daha önde olanlar mı?